حسابداری -کلیات و اصول

حسابداری عبارت است از فن ثبت، طبقه‌بندی، و تلخیص فعالیتهای مالی یک موسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول، و تفسیر نتایج حاصله از بررسی این اعداد.

دوره مالی

مدت زمانی است که فعالیتهای مالی یک موسسه با آغاز آن شروع یا تجدید و در پایان آن حسابها بسته و نتیجه عملیات و وضعیت مالی موسسه تعیین می‌گردد.

در ایران معمولاً دوره مالی از اول فروردین ماه شروع و پایان اسفند هر سال خاتمه می‌یابد که به آن سال مالی اطلاق می‌گردد.

مراحل مختلف قابل انجام در یک دوره مالی به ترتیب عبارتند از:

۱- ثبت فعالیتهای مالی در دفتر روزنامه

۲- نقل اقلام ثبت شده از دفتر روزنامه به حسابهای مربوط به دفتر کل

۳- تهیه تراز آزمایشی

۴- تهیه کاربرگ

۵- ثبت عملیات مربوط به اصلاح حسابها در دفتر روزنامه و نقل اقلام ثبت شده
مذکور از دفتر روزنامه به دفترکل.

۶- بستن حسابهای موقت

۷- تهیه تراز اختتامیه

۸- تهیه صورتحساب‌ها (صورت سود وزیان، ترازنامه، و سایر صورتحساب‌ها)

اصول حسابداری

اصول و موازین حسابداری, نظریه‌ها و قواعد هماهنگی است که توسط خبرگان فن و انجمنهای رسمی حسابداری, برای اجرای یکنواخت و هرچه صحیح‌تر فن مربوط اعم از چگونگی نگاهداری حساب و تعیین نتیجه عملیات و نمایش وضعیت مالی یک موسسه به کار گرفته می‌شود. در ذیل چند اصل متداول از این اصول ذکر می‌گردد:

• اصل ادامه فعالیت: به طور کلی درعملیات حسابداری فرض‌بر این است که موسسه و عملیات آن در آینده ادامه داشته و از روندی برخوردار خواهد بود و بر همین مبنا در تهیه و تنظیم صورتهای مالی ارزش فروش دارائیها موردنظر نخواهد بود.
• اصل تعیین ارزش اقلام دارائی براساس قیمت تمام شده: بموجب این اصل حسابدار باید در ثبت اقلام دارائی، اعم از دارائی مشهود و غیرمشهود، قیمت تمام شده آنها را در دفاتر و اسناد حسابداری منعکس کند.
• اصل واقعیت: قضاوت و عقاید شخصی و تقریب و تخمین باید حتی‌الامکان
  تأثیری در حسابداری و نتایج حاصله از آن نداشته باشد.

 اصل تساوی دارائی با بدهی و سرمایه:

))دارائی = بدهی + سرمایه(( این معادله و رابطه بین دارائی با بدهی و سرمایه به عنوان یکی از اصول مسلم و تغییرناپذیر در حسابداری پذیرفته شده است. نتیجه قبول این اصل, اجرای سیستم دفترداری دوبل یا دوطرفه می‌باشد.

• اصل ثبات رویه: حسابدار باید از بهترین روشهای موجود برای انجام محاسبات, ثبت, طبقه بندی, تلخیص و نتیجه گیری از اعداد استفاده کند. هنگامی که روش لازم برای هرمرحله از مراحل کار او تعیین شد, باید کوشش کافی به عمل آورد تا از همان رویه در سنوات مالی بعد نیز پیروی کند.
• اصل احتیاط : منظور از اصل احتیاط یا محافظه کاری این است که باید کوشش لازم به عمل آید تا درآمد موسسات بیش از آنچه واقعیت دارد در حسابها منظور نشود.
• اصل وضع هزینه‌های یک دوره از درآمدهای همان دوره: در تعیین سود یا زیان یک دوره مالی باید کلیه اقلام درآمد و هزینه همان دوره منظور و محاسبه شود.

لازم به ذکر است که اصول مذکور از اهم اصول ۲۱ گانه حسابداری است.