تعریف سرمایه‌داری و سوسیالیسم

در جوامع مختلف، نظام‌های اقتصادی متفاوتی شکل گرفته‌اند و مکانیسم‌های متمایزی را برای تخصیص منابع محدود مورد استفاده قرار داده‌اند تا عدالت اجتماعی را محقق سازند. این نظام‌ها گاهی بر اساس چگونگی شیوه تصمیم‌گیری، طبقه‌بندی می‌شوند و گاهی بر اساس نوع مالکیت منابع. اگر تقسیم‌بندی را بر اساس نوع مالکیت بر ابزار و وسایل تولیدی قرار دهیم، می‌توان از دو نوع نظام اقتصادی در دو نهایت متضاد نام برد. یکی سرمایه‌داری و دیگری سوسیالیسم. سرمایه‌داری نظامی است که مبتنی بر مالکیت خصوصی نهاده‌های تولید و تصمیم‌گیری‌های غیر متمرکز فردی در بازار آزاد است. سوسیالیسم نظامی اقتصادی است که در آن مالکیت به صورت جمعی است و تصمیم‌گیری‌ها توسط جمعی از افراد، معمولا دولت، اتخاذ می‌شود.

هنگامی که نوع تصمیم‌گیری ملاک تقسیم‌بندی نظام‌های اقتصادی قرار می‌گیرد، دو نظام سرمایه‌داری و سوسیالیسم تحت عنوان‌های نظام بازار آزاد و نظام دستوری طبقه‌بندی می‌شوند. نظام بازار آزاد به نظام قیمت نیز معروف است و نظام دستوری را نظام اقتصادی با برنامه‌ریزی متمرکز نیز می‌گویند.